Lịch sử hình thành và phát triển

Khởi đầu từ đầu thế kỷ 19, chợ Đông Ba ban đầu có tên là Qui Giả thị, nằm gần cửa Chánh Đông (hay cửa Đông Ba theo cách gọi dân gian). Tên gọi này mang ý nghĩa là "chợ của những người trở về", đánh dấu sự kiện quan quân nhà Nguyễn trở lại Phú Xuân sau thời kỳ loạn lạc.

Mùa hè năm 1885, kinh đô thất thủ, chợ Qui Giả bị quân Pháp thiêu rụi. Đến năm 1887, vua Đồng Khánh cho xây dựng lại chợ và chính thức đổi tên thành chợ Đông Ba2. Lúc này, chợ có "Đình chợ" và "Quán chợ" do suất đội Nguyễn Đình Nên bỏ tiền xây dựng và được vua cho phép thu thuế trong vòng 6 năm.

Năm 1899, vua Thành Thái thực hiện chỉnh trang đô thị theo phong cách phương Tây, đã cho dời chợ Đông Ba về địa điểm hiện tại - một vị trí được gọi là "ngoài giại" lúc bấy giờ. Khu vực đình chợ cũ được vua cho cải tạo thành trường Pháp Việt Đông Ba.

Đầu thế kỷ 20, chợ Đông Ba trải qua nhiều lần trùng tu nhưng vẫn giữ nguyên được nét kiến trúc đặc trưng. Năm 1967, chợ bị bom đạn Mỹ tàn phá nặng nề trong chiến dịch Huế Xuân Mậu Thân 1968.

Năm 1986, chợ Đông Ba được sửa sang lại. Đầu năm 2022, chợ tiếp tục được nâng cấp, sửa chữa để đáp ứng nhu cầu của tiểu thương và du khách.

Quy mô của chợ Đông Ba

Tọa lạc bên bờ sông Hương thơ mộng, chợ Đông Ba có một mặt tiền nằm trên đường Trần Hưng Đạo (con phố chính của Huế, trước kia được gọi là phố Trường Tiền).

Tổng diện tích mặt bằng của chợ lên tới hơn 47.614m2, kéo dài từ cầu Gia Hội đến cầu Trường Tiền.

Chợ Đông Ba là nơi tập trung buôn bán của hơn 2.700 lô hàng lớn nhỏ, với khoảng 1.800 hộ kinh doanh và hơn 3.000 tiểu thương hoạt động.

Những nét riêng độc đáo của chợ Đông Ba

Bên cạnh lịch sử hình thành lâu đời và quy mô rộng lớn, chợ Đông Ba còn thu hút du khách bởi những nét riêng độc đáo:

Trung tâm thương mại sầm uất: Là chợ đầu mối lớn nhất của Huế và khu vực miền Trung, chợ Đông Ba là nơi diễn ra hoạt động giao thương nhộn nhịp với lượng người mua bán đông đúc từ sáng sớm đến chiều tối.

Nơi hội tụ tinh hoa văn hóa Huế: Chợ Đông Ba không chỉ là nơi buôn bán, trao đổi hàng hóa mà còn là nơi lưu giữ những nét đẹp văn hóa đặc trưng của xứ Huế. Đến với chợ Đông Ba, du khách có thể tìm thấy những sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống như nón lá Phú Cam, trà cung đình Đức Phượng, mè xửng Thiên Hương, mắm ruốc Cô Ri - Cô Châu, dao kéo Hiền Lương... Bên cạnh đó, du khách cũng có cơ hội thưởng thức những món ăn đậm đà hương vị Huế như cơm hến, bún bò, bánh lọc, chả tôm, bánh khoái, chè đậu ván....

Nét đẹp tâm hồn con người Huế: Chợ Đông Ba là nơi hội tụ của những con người Huế hiền hòa, mến khách, chất phác và giàu lòng nhân ái. Tiểu thương chợ Đông Ba luôn đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau vượt qua khó khăn trong cuộc sống. Họ cũng tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn trong và ngoài địa phương.

Điểm đến du lịch hấp dẫn: Với những nét đặc sắc riêng, chợ Đông Ba được xem là một trong mười điểm đến yêu thích của du khách trong và ngoài nước khi đến Huế.

Có thể nói, chợ Đông Ba là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa đặc sắc của xứ Huế. Nơi đây không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương mà còn để lại ấn tượng khó phai trong lòng du khách.