Mưa Huế thường kéo dài, tầm tã mưa có khi cả ngày đến đêm, ngày này qua tháng nọ mà chẳng dứt. Mưa Huế cũng có thể coi là một phần tâm hồn của Huế. Một nét đặc trưng của miền đất cố đô Huế. Những con người xa quê, đi xa cũng phải nhớ về những ngày mưa của quê hương. Vì chẳng nơi nào có được những cơn mưa của xứ Huế. Khác với những cơn mưa ào ạt đến rồi lại đi như ở Sài Gòn, hay những cơn mưa phùn kèm theo cái rét buốt như ở Hà Nội. Những cơn mưa dài lê thê từ ngày này qua ngày khác là điều để lại nhiều ấn tượng cho những ai từng tới Huế. Mưa Huế - trong chừng mực nào đó - biểu hiện cho tâm hồn Huế.

Mưa khoác lên Huế một vẻ thâm trầm và lặng lẽ. Qua những làn mưa, Huế hiện lên mờ ảo từ những bức tường thành, những lăng tẩm từng một thời uy vệ giờ đã phủ màu rêu, cho đến những ngôi nhà cổ, những hàng cây cổ thụ và những con người lặng lẽ giữa đất trời. Mưa Huế mang vẻ đẹp bình dị đơn sơ, thêm chút gì đó e thẹn thất thường như cô gái đang độ tuổi xuân thì. Hiển nhiên mọi người sẽ thắc mắc mưa thì ở vùng nào chả có, và mưa thì ở đâu cũng giống nhau? Mưa Huế là cái gì đó thật khó nói, mưa thất thường như tính cách của một cô gái mới lớn, mang đến thật nhiều tâm trạng.

Những cơn mưa vào khoảng từ tháng Mười cho đến tháng Chạp âm lịch ở Huế, mưa da diết, mưa rả rích, mưa triền miên. mưa như cố làm chậm lại hoặc làm đóng cứng tất cả những gì hoạt náo, tươi vui vốn có đã khiến hội ở cố đô này. Càng tới gần tháng Giêng âm lịch thì mưa nhỏ dần nhưng vẫn còn dai dẳng lắm, nhiều khi mưa cả tuần hoặc hai tuần không ngớt. Mưa vào thời điểm này có lẽ là đẹp và lãng mạn nhất. Mưa rơi lất phất, thỉnh thoảng những cơn gió khẽ vụt ngang qua làm cho cái lạnh càng thêm gia diết hơn.

Hầu như ở Huế chỉ có hai mùa rõ rệt: mùa mưa và mùa nắng, còn lại là khoảng giao mùa với gió heo may, bầu trời đầy mây bàng bạc, những hạt mưa rào tí tách, những cơn lụt tiểu mãn bất ngờ cả lúc đến và lúc đi, tất cả tạo nên nét riêng của Huế, bình lặng, dịu dàng và bí ẩn. Có lẽ chính thời tiết độc đáo đã tạo cho con người nơi đây một tính cách riêng biệt không lẫn vào đâu được. Chỉ những người con của Huế mới thân thuộc, thích nghi với thời tiết thất thường nơi đây, như đã thấm vào máu thịt, tâm hồn, làm cho họ trở nên trầm tĩnh, chịu đựng hơn. Có ở nơi nào mưa dầm dề suốt ngày này qua tháng khác, mưa đến độ thúi đất thúi đai, vừa mở mắt ra đã thấy mưa trắng xóa bên khung cửa sổ, dùng điểm tâm cùng với bản giao hưởng êm đềm của mưa và giấc ngủ cũng đồng hành trong làn điệu ru miên man của mưa? Mưa Huế đã là cầu nối cho biết bao kỷ niệm buồn vui, yêu thương, mơ ước… của những người con xa xứ. Có lẽ chính những cơn mưa dầm từ ngày này qua tháng khác, từ mùa đông này sang mùa đông khác đã thử thách và tạo nên lòng kiên nhẫn, bền bỉ; tính cách trầm tĩnh, dịu dàng; dáng điệu khoan thai, thong thả của con người, đặc biệt là phụ nữ nơi đây phải không bạn?

Đừng nghe nói về Huế, cứ sống một giờ với Huế. Ngôn ngữ tuyệt vời nhất dành cho Huế là sự im lặng và cảm nhận. Nhìn Huế qua ống kính máy thu hình, hiểu Huế qua chữ nghĩa sẽ chỉ thấy những mẫu phôi pha và nghe tiếng thở dài của những thành quách rêu phong. Bạn đâu có biết những vẻ đẹp đó được bồi đắp cho nhau như cùng mạch máu chảy thông suốt một bề dày lịch sử hào hùng của mảnh đất kinh kỳ. Đến Huế mới cảm nhận được sự trầm lăng, một sức sống mãnh liệt của con người nơi đây. Khi ai đó kêu lên, “mưa chỉ mà mưa dữ rứaa, thúi đất thúi trời". Là lúc mưa lạnh kéo dài khiến cho bao Công việc bê trễ, mọi thứ như đóng băng. Những chiếc áo mưa súm sạn, những vũng nước đọng và những chiếc lá, cành cây rơi rụng  đường càng làm cho khung cảnh trầm mặc hơn.

Những cơn mưa thường bất chợt xuất hiện trên thành phố Huế vào mùa Đông. Người ta thường nói Huế mộng mơ, trầm lặng và buồn. Nay mưa càng khiến Huế buồn hơn. Mưa Huế không giống với những nơi khác. Mưa Huế thường mang theo những nỗi buồn, nỗi nhớ man mác của con người nơi đây. Nhà thơ Tố Hữu đã có câu thơ viết về mưa Huế:

“Nỗi niềm chi rứa Huế ơi

Mà mưa xối xả trắng trời Thừa Thiên.”

Câu thơ như  ngụ ý rằng chắc huế có nỗi niềm chi trời mới mưa để giải tỏa tâm trạng. Cơn mưa bắt đầu rơi, vài giọt lắc rắc rồi to dần to dần. Giọt ngả, giọt xiên rớt lả chả trên thành phố. Không khí bắt đầu lạnh dần theo làn sương mờ ảo. Thành phố tập nập cũng dừng lại hẳn để trú mưa.Những cơn mưa dài khiến tôi muốn ngồi bên khung của sổ để ngắm mưa rơi. Uống một cốc trà hay tách cà phê rồi tương tư, suy ngẫm. Trong mưa, những mái ngói rêu phong ở Huế càng trở nên thâm nghiêm, trầm mặc, khiến thành phố trở nên quyến rũ và mang đúng nét đặc trưng của mình.

Trong cơn mưa người đi lại vội dừng xe để mặc áo mưa. Những gánh hàng rong bên đường cũng được các cụ các dì vội lấy dù che chắn. Tội nhất là những người bán hàng rong như thế này. Những ngày nắng họ đã vất vả nhiều, nay mưa càng khó khăn hơn. Những cụ đã già nhưng còn phải mưu sinh bên lề đường cùng gánh hành rong. Họ ngồi cô đơn, lạnh lẽo và mong muốn bán được hết sớm. Thành phố ồn ào bởi tiếng xe cộ bỗng chìm lắng bởi tiếng mưa rơi. Khách du lịch đến đây có dịp ngắm mưa rơi cũng là điều may mắn và thi vị. Huế không chỉ đep bởi phong cảnh, bởi con người, mà còn đẹp bởi những khoảnh khắc, bởi những cảnh tượng nhỏ bé xung quanh mà ít ai để ý.

Sông Hương ngày mưa, phong cảnh dường như càng thêm phần mờ ảo. Đôi hàng cây xanh ngắt trên bờ, khoác thêm màu áo bàng bạc màu sữa. Cầu Trường Tiền vắng người xuôi ngược. Từ dòng Hương, Thiên Mụ dựa vào vách núi càng thêm uy nghi trầm tĩnh. Tiếng chuông chùa ngân xa, lặng yên rơi xuống dòng nước, làm cho lòng người thêm an yên thư thái. Ngồi thuyền vào một ngày mưa lất phất bay, bên cửa thuyền rồng, sẽ thấy một Huế tĩnh lặng vô cùng. Những lao xao trên phố dường như cũng trở nên xa xôi vạn dặm. Trước mắt là màn mưa trắng xóa, vô thanh vô thức mà điểm nhẹ mặt sông. Lắng nghe tiếng sóng lao sao vỗ nhẹ mạn thuyền rồng, tự như cái vuốt ve của mẹ trên mái đầu còn vương mùi nắng thuở bé thơ, khi cùng mẹ ngồi nơi bậu cửa đợi cha về. Chợt nhận ra bao nhiêu muộn phiền đều được xoa dịu, tan loãng vào hư không. Những câu hò Huế trên dòng sông Hương trong cơn mưa phùn dai dẳng như cuốn bay đi những muộn phiền, như là khúc nhạc du dương cùng cơn gió lạnh thấu tâm can hợp tấu thành một bài hát yên ả trong đêm khuya, không gian giờ đây như cuộn phim đã cũ mà vẫn coi hoài không nỡ xóa. Chiếc thuyền rồng trôi lênh đênh trên dòng sông Hương, tôi thả lòng mình cuốn theo giọng hát ngọt lịm của người con gái xứ Huế, cũng trót thương cái giọng trầm trầm, dạt dào tình cảm của chàng trai xứ Huế. Có lúc lòng tưởng tan ra cùng câu hò mái đẩy, có lúc phải trầm trồ bật cười vì cái nét vui tươi, hóm hỉnh của bài hò đối đáp giao duyên. Có lẫn đâu đó một chút tiếc nuối bởi cơn mưa càng lúc càng lớn hơn, gần như che lấp đi những câu hát êm dịu, bên tai chỉ còn nghe tiếng mưa rào rạt dữ dội.

Ngồi trên cầu Tràng Tiền, mặc chiếc áo mưa, nhìn xa xa ngắm mưa rơi ào ào, ầm ầm, phả xuống ánh đèn hai bên Hương Giang mới thấm thía vẻ đẹp của Huế. Thê lương chi mà thê lương dữ rứa. Mà đẹp chi mà đẹp dữ rứa! Đó là vẻ đẹp của nỗi buồn tận sâu trong đáy lòng, một ngày mưa được bộc bạch sẻ chia. Hay cũng vào những ngày mưa, bạn cuốc bộ sang Thành Nội, đi dưới hàng cây phượng vĩ, đi dưới hàng cây sứ, trầm mặc mà ngẫm nghĩ, mà lẩm bẩm một khúc nhạc Trịnh: “bao nhiêu năm rồi, còn mãi ra đi, đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt”, cảm xúc bâng khuâng án ngự, tình yêu như thăng hoa lên trời.

Nếu đặt chân đến mùa này mà chưa đi qua con đường Phượng bay được mệnh danh lãng mạn nhất ở Huế thì chưa gọi là đã đến Huế. Con đường này tên thật là: Lê Duẩn. Điều đặc biệt ở đây là con đường này hai bên đều trong toàn cây phượng. Vào mùa hè con đường “Phượng bay" như đẹp nhất, mỗi khi có gió lướt qua những chiếc lá nhỏ theo từng đợt bay trong gió, tản mạn khắp con đường rất lãng mạn và nên thơ.

Bạn cũng có thể lên chùa Thiên Mụ, để đứng dưới vườn thông ngắm dòng Hương ở phía thượng nguồn, một bầu trời mênh mông rợn ngợp, kéo dài như không ngừng lại, một bức tranh thủy mặc lạ lùng nhất mà bạn chưa từng thấy, tôi cam đoan với bạn. Rồi bỗng nhiên bạn nghe thấy tiếng chuông ngân lên, ngân lên, tiếng chuông như đánh thức tâm hồn lâu lắm rồi bị ngủ quên, đánh thức cảm xúc yêu thương tưởng chừng như mãi mãi chìm vào quá khứ, đánh thức mọi giác quan, như muốn ôm lấy khung cảnh trước mặt. Cuộc sống đẹp hơn khi cảm xúc được chạm vào tự nhiên, từ những cơn mưa của trái tim chân thành.

Có một điều không sao giải thích nổi, trong những lúc ngoài trời mưa gió quay cuồng, bão tố mịt mù chính là lúc lòng tôi cảm thấy yên bình, nhẹ nhõm nhất. Vì thế vào những đêm mưa ồn ào, gió gào rít tơi bời tôi lại thường ngủ ngon lành và say sưa nhất. Có thể âm thanh của mưa gió như những bản nhạc ru tôi vào giấc ngủ êm đềm, đầy mộng đẹp.